Podstawowy zestaw sprawności harcerskich
Samarytańskie
HIGIENISTA-HIGIENISTKA *
1.
Założył/a opatrunek, nakleił/a plaster z opatrunkiem,
zabandażował/a kończynę, wykorzystał/a w opatrywaniu chustę trójkątną.
2.
Zabezpieczył/a się przed przeziębieniem, odmrożeniem.
3.
Zaradził/a w przypadku skaleczenia, otarcia nogi, niewielkiego
oparzenia, krwotoku z nosa, ukąszenia przez pszczołę lub osę.
4.
Zmierzył/a temperaturę, wie jaka jest prawidłowa temperatura
ciała.
5.
Poznał/a alarmowe numery telefonów. Wie, kiedy i w jaki sposób
należy z nich korzystać.
SANITARIUSZ-SANITARIUSZKA * *
1. Poznał/a zasady kompletowania apteczki. Skompletował/a apteczkę osobistą.
2.
Prawidłowo postąpił/a w przypadku:
·
krwotoku (np. z kończyny), stłuczenia, zaprószenia oka, omdlenia,
·
konieczności unieruchomienia kończyny,
·
konieczności udrożnienia górnych dróg oddechowych.
3.
Pełnił/a służbę samarytańską na wycieczce, biwaku lub obozie.
4.
Prawidłowo sprawdził tętno.
RATOWNIK-RATOWNICZKA * * *
1.
Skompletował/a torbę pierwszej pomocy dla drużyny na rajd, wycieczkę lub biwak.
2.
Zaradził/a w przypadku zatrucia pokarmowego (substancjami
chemicznymi, grzybami, zepsutą żywnością).
3.
Zaradził/a w przypadku utraty przytomności. Ułożył/a
poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.
4.
Umie zorganizować transport chorego. Zastosował/a różne sposoby
nasobnego przenoszenia rannych. Kierując patrolem noszowym, pokonał(a) kilka
przeszkód (zejście do dołu, podejście pod górę, pokonanie ogrodzenia).
5.
Brał/a udział w zawodach w ratownictwie lub ratowniczej grze
terenowej. Pełnił/a służbę w ambulatorium obozowym lub podczas dużej imprezy
terenowej, opiekował/a się chorym.
Funkcję
sprawności mistrzowskich pełnią odznaki “Ratownik Medyczny ZHP”.
Przyrodnicze
PRZYRODNIK-PRZYRODNICZKA *
1.
Rozpoznał/a po sylwetkach i liściach dziesięć drzew (np. dąb,
brzozę, klon, leszczynę, wierzbę, topolę, lipę, sosnę, świerk, jodłę, modrzew).
2.
Rozpoznał/a na rysunku lub zdjęciu po pięć gatunków roślin i
zwierząt chronionych w Polsce.
3.
Uczestniczył/a w wycieczce do lasu, ułożył/a i przedstawił/a w
zastępie pięć zasad zachowania się w lesie.
4.
Samodzielnie lub z zastępem zasadził/a drzewko w pobliżu swojego
domu, na działce lub przy szkole.
PRZYJACIEL PRZYRODY * *
1.
Wskazał/a na mapie Polski parki narodowe oraz znajdujące się w
okolicy (np. w gminie lub powiecie) rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe i
wybrane pomniki przyrody. Wyjaśnił/a cele, dla których je utworzono.
2.
Uczestniczył/a w wycieczce do rezerwatu przyrody lub parku
narodowego. Zachowywał/a się zgodnie z obowiązującym tam regulaminem.
3.
Brał/a udział w pracy na rzecz środowiska naturalnego, np. w
parku, na szlaku turystycznym, podczas imprezy ekologicznej.
4.
W swoim domu oszczędza wodę i energię elektryczną, dba o
wykorzystanie surowców wtórnych.
ZNAWCA PRZYRODY * * *
1.
Skompletował/a biblioteczkę (książki, artykuły, foldery, adresy
stron internetowych) o tematyce ekologicznej.
2.
Poznał/a zasady ekologicznego obozowania. Zastosował/a je w
praktyce.
3.
Wziął/ęła udział w akcji na rzecz ratowania lub ochrony środowiska
naturalnego.
4.
Przygotował/a i przeprowadził/a zbiórkę na temat znaczenia
przyrody dla zdrowia człowieka oraz o potrzebie jej ochrony przed zagrożeniami
cywilizacji.
5.
Zapoznał/a się z celami i działaniami kilku wybranych organizacji
ekologicznych.
EKOLOG (sprawność mistrzowska)
1.
Poznał/a systematykę roślin i zwierząt. Poznał/a rośliny i
zwierzęta chronione w Polsce.
2.
Przedstawił/a w interesującej formie bogactwo polskich lasów,
znaczenie lasów dla przyszłości człowieka na Ziemi.
3.
Wskazał/a zagrożenia występujące w polskich lasach i dotyczące
drzew, ptaków i zwierząt.
4.
Poznał/a zasady ekologicznego obozowania. Zastosował/a je w
praktyce.
5.
Wyznaczył/a sobie dodatkowe zadania mistrzowskie.
Puszczańskie
ROBINSON * *
1.
Przeprowadził/a w pobliżu obozu w samotności kilkugodzinną
obserwację życia lasu o wschodzie słońca.
2.
W dowolnej formie udokumentował/a swoje spostrzeżenia (zauważone
zwierzęta, ich tropy, zjawiska przyrody, znalezione rośliny chronione, jadalne
itp.), zaprezentował/a je na zbiórce zastępu.
3.
Przygotował/a dla zastępu posiłek, korzystając z zebranych owoców
lasu.
4.
Wraz z kolegą/koleżanką biwakował/a w pobliżu obozu przez 24
godziny.
LEŚNY CZŁOWIEK * * *
1.
Odbył/a samotną wędrówkę po lesie (od świtu do zmroku), żywiąc się
owocami lasu,
odnalazł/a wyznaczone przez drużynowego miejsce
bez posługiwania się mapą, kierując się tylko znakami przyrody.
2.
Korzystając z samotności przemyślał/a swoje dotychczasowe życie
harcerskie.
3.
Powrócił/a niepostrzeżenie do ogniska i opowiedział/a gawędę o
życiu lasu na podstawie wyników obserwacji i przemyśleń, jakie miał/a podczas
wędrówki.
4.
W czasie tej wędrówki znalazł/a ciekawe miejsce, by pokazać je
potem harcerzom/harcerkom z drużyny.
TRZY PIÓRA (sprawność mistrzowska)
1. Przeszedł/przeszła pomyślnie trzy próby –
milczenia, głodu i samotności – przez kolejne
trzy doby:
-
w czasie pierwszej doby powstrzymał/a się od spożywania
jakichkolwiek pokarmów i napojów (z wyjątkiem czystej wody), uczestnicząc we
wszystkich zajęciach obozowych,
-
w czasie drugiej próby zachował/a całkowite milczenie,
-
trzecią dobę spędził/a w lesie nie spostrzeżony/na przez ludzi,
żywiąc się pokarmem leśnym.
Kucharskie
KUCHCIK *
1.
Przygotował/a w terenie posiłek dla zastępu, korzystając z kuchni
polowej lub kuchenki
turystycznej.
2.
Zadbał/a o estetyczny wygląd polowego “stołu”.
3.
Przestrzegał/a zasad higieny przy sporządzaniu posiłków i
zapoznał/a z nimi zastęp.
4.
Przygotował/a śniadanie lub kolację dla domowników.
5.
Przygotował/a podwieczorek według własnego pomysłu.
KUCHARZ * *
1.
Prawidłowo posługiwał/a się sprzętem kuchennym (nożami, tłuczkami, maszynką do
mielenia, garnkami i patelniami różnej wielkości, cedzakiem).
2.
Ułożył/a urozmaicony jadłospis na kilkudniowy biwak lub na tydzień
obozu dla całej drużyny.
3.
Przygotował/a obiad dwudaniowy dla rodziny, estetycznie go
podając.
4.
Wybrał/a miejsce na kuchnię na biwaku drużyny urządził/a ją
funkcjonalnie.
KUCHMISTRZ–KUCHMISTRZYNI * * *
1.
Rozplanował/a i urządził/a blok kuchenny na obozie drużyny lub
kilkudniowym biwaku.
2.
Kierował/a co najmniej przez trzy dni służbą kuchenną na obozie
drużyny lub na biwaku: układając jadłospisy, gotując każdego dnia inną zupę,
przygotowując dania mięsne i jarskie.
3.
Poznał/a zasady racjonalnego żywienia dzieci i dorosłych.
4.
Ułożył/a wybraną dietę: (np.: niskokaloryczną, dla cukrzyków) oraz
wyliczył/a podstawowe wartości odżywcze w stosunku do tej diety.
5.
Przygotował/a młodszych do próby na sprawność “kuchcika”.
Logistyczne –
Finansowe
OSZCZĘDNY-OSZCZĘDNA *
1.
Wie, jakie są podstawowe miesięczne opłaty domowe.
2.
Zaoszczędził/a pieniądze na wybrany przez siebie cel.
3.
Współuczestniczył/a w organizowaniu akcji zarobkowej.
4.
Wymienił/a surowce wtórne, które zbierał/a i segregował/a.
5.
Oszczędnie gospodaruje wszelkimi materiałami.
SKARBNIK-SKARBNICZKA * *
1.
Poznał/a przepisy finansowe ZHP obowiązujące drużynę.
2.
Opracował/a preliminarz finansowy imprezy drużyny.
3.
Zorganizował/a akcję zarobkową zastępu.
4.
Przyjął/przyjęła składki członkowskie zastępu i prawidłowo je
wpisał/a do książki finansowej drużyny.
5.
Nauczył/a się prawidłowo wypełniać książkę finansową drużyny.
FINANSISTA * * *
1.
Opracował/a plan
finansowy drużyny na rok harcerski i przedstawił/a
swoją koncepcję radzie drużyny.
2.
Przygotował/a i zrealizował/a projekt mający na celu zachęcenie do
oszczędzania.
3.
Zarządzał/a finansami biwaku drużyny:
-
przygotował/a preliminarz
-
właściwie rozliczył/a wydatki.
4.
Przedstawił/a młodszym sposoby oszczędzania i gospodarowania
własnymi środkami finansowymi.
Funkcje
sprawności mistrzowskich pełnią:
-
uprawnienia samodzielnego księgowego/samodzielnej księgowej
-
uprawnienia do prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów
Logistyczne –
Obozowe
SOBIERADEK OBOZOWY *
1. Rozbił/a samodzielnie mały namiot.
2.
Uczestniczył/a w budowie urządzeń namiotowych, posługując się
sprzętem pionierskim.
3.
Samodzielnie wykonał/a przedmiot przydatny na obozie, np. kosz na
śmieci, wieszak, tablicę rozkazów.
4.
Rozpalił/a ogień w bezpiecznym miejscu i zatarł/a dokładnie ślady
po zakończeniu ogniska.
TECHNIK OBOZOWY * *
1.
Umiejętnie posługiwał/a się zakonserwowanym przez siebie sprzętem
pionierskim przy budowie urządzeń namiotowych.
2.
Zbudował/a urządzenie obozowe własnego pomysłu, stosując węzły i
gwoździe odpowiedniej wielkości.
3.
Wraz z zastępem rozstawiał/a namioty różnego typu i wielkości.
4.
Po zakończeniu obozu wraz z zastępem składał/a namioty
przygotowując je do złożenia w magazynie (suszył/a, naprawiał/a, talkował/a).
WYGA OBOZOWY * * *
1.
Uczestniczył/a w zwiadzie kwatermistrzowskim obozu drużyny.
2.
Kierował/a rozstawieniem obozu, właściwie dobierając miejsca na
namioty mieszkalne, kuchnie i sanitariaty.
3.
Zapoznał/a się z możliwościami zastosowania różnego rodzaju drewna
do budowy urządzeń obozowych.
4.
Budował/a urządzenia obozowe ogólnego użytkowania, np. kuchnię,
pomosty, stołówkę.
5.
Brał/a udział w kwaterce obozowej.
Logistyczne –
Gospodarcze
MAJSTERKLEPKA *
1.
Skompletował/a zestaw podstawowych narzędzi do majsterkowania i
umie się nimi bezpiecznie posługiwać.
2.
Oczyścił/a przedmioty z drewna, metalu i tworzyw sztucznych, nie
niszcząc ich.
3.
Skleił/a rozbitą porcelanę, plastik, metal – przedstawił/a swoje
sposoby drobnych napraw na zbiórce zastępu.
4.
Wykonał/a proste prace, jak np. ostrzenie noży, wymiana baterii w
latarce, kalkulatorze, radiu, wymiana uszczelki w kranie, naoliwienie zamka.
GOSPODARZ * *
1.
Opiekował/a się harcówką przez okres próby: dokonał/a w niej
drobnych napraw lub zaproponował/a nowe funkcjonalne i estetyczne
rozmieszczenie wyposażenia.
2.
Konserwował/a sprzęt pionierski, sportowy lub obozowy.
3.
Skompletował/a sprzęt potrzebny na obóz drużyny lub szczepu.
4.
Wie, na czym polega inwentaryzacja, brał/a udział w spisie z
natury.
5.
Prowadził/a magazyn sprzętu na obozie drużyny lub w ciągu roku
wraz z dokumentacją.
KWATERMISTRZ-KWATERMISTRZYNI * * *
1.
Stosuje zasady logistyki w życiu codziennym – korzysta z tej
wiedzy przy planowaniu prac drużyny.
2.
Uczestniczył/a w organizowaniu obozu drużyny pod względem
kwatermistrzowskim, zadbał/a o zaplecze dla obozu.
3.
Był odpowiedzialny/była odpowiedzialna za organizacyjną stronę
biwaku lub rajdu szczepu.
4.
Przez okres co najmniej 6 miesięcy pełnił/a funkcję kwatermistrza
drużyny lub szczepu.
5.
Nauczył/a młodszych konserwować sprzęt pionierski i porządkować
magazyn sprzętu oraz posługiwać się narzędziami zgodnie z podstawowymi zasadami
bezpieczeństwa.
LOGISTYK (sprawność mistrzowska)
1. Odpowiadał/a za logistyczne przygotowanie
obozu, przeprowadzając zwiad i organizując zaplecze dla obozu, przygotował/a
niezbędne dokumenty.
2.
Pełnił/a funkcję kwatermistrza/kwatermistrzyni lub zaopatrzeniowca
na obozie.
3.
Przygotował/a preliminarz i współuczestniczył/a w rozliczeniu
obozu.
4.
Podsumował/a roczną działalność drużyny/szczepu pod względem
organizacyjnym: przeprowadził/a inwentaryzację, ocenił/a ilościowo i jakościowo
zaplecze sprzętowe, skontrolował/a i uzupełnił/a dokumentację. Wnioski i
propozycje przedstawił/a radzie drużyny /szczepu.
5.
Wyznaczył/a sobie dodatkowe zadania mistrzowskie.
Terenoznawcze
OBSERWATOR-OBSERWATORKA *
1.
Wyznaczył/a strony świata za pomocą busoli, słońca, gwiazd i
drzew.
2.
Poruszał/a się bezszelestnie po pomieszczeniu zamkniętym i w
terenie, czołgając się i maskując swoją obecność.
3.
Rozpoznał/a w lesie ślady ludzi, zwierząt i pojazdów.
4.
Uczestniczył/a w biegu terenowym poruszając się według znaków
patrolowych.
5.
Zapamiętał/a przebytą drogę w terenie leśnym i w mieście, wrócił/a
nią samodzielnie bez błądzenia.
TERENOZNAWCA * *
1.
Ocenił/a prawidłowo odległość od wyznaczonego punktu wykorzystując
zasady określania odległości w terenie.
2.
Dokonał/a pomiaru niedostępnych obiektów w terenie: wysokości
drzewa, szerokości rzeki.
3.
Trafił/a do wyznaczonego miejsca w nieznanym terenie na podstawie
szkicu lub mapy.
4.
Poprowadził/a patrol w terenie posługując się busolą i bezbłędnie
docierając do miejsca oznaczonego na mapie.
5.
Wytypował/a w nowym terenie miejsce na biwak drużyny,
rozplanowując jego rozbicie.
TOPOGRAF * * *
1.
Wyznaczył/a strony świata według przedmiotów terenowych w nocy i w
dzień oraz wg słońca i zegarka.
2.
Trafił/a według mapy do odległego o kilka kilometrów obiektu,
wykonując w czasie marszu szkic drogi z zastosowaniem właściwej skali.
3.
Naniósł/naniosła na powiększony przez siebie wycinek mapy lub
planu miasta uzyskane w czasie zwiadu terenowego informacje o znajdujących się
tam ważnych obiektach.
4.
Uzyskał/a informacje o ważnych obiektach w nieznanym terenie,
korzystając z możliwości Internetu i naniósł/naniosła je na przygotowywany dla
potrzeb drużyny fragment planu miasta.
5.
Przeszkolił/a młodszych w zakresie znajomości znaków patrolowych i
topograficznych.
KARTOGRAF (sprawność mistrzowska)
1.
Wykonał/a z pamięci szkic sytuacyjny terenu.
2.
Dokonał/a pomiaru terenu nadającego się na urządzenie obozu lub
dziecięcego placu zabaw. Wykonał/a dokładny plan.
3.
Wykreślił/a mapę wybranego terenu (zaktualizował starą mapę) na
potrzeby obozu, gry terenowej, rajdu itp.
4.
Przygotował/a trasę imprezy na orientację i biegu terenowego z
przeszkodami.
5.
Przeprowadził/a w drużynie (szczepie) szkolenie z zakresu
terenoznawstwa.
6.
Wyznaczył/a sobie dodatkowe zadania mistrzowskie.
Łącznościowe
GONIEC *
1.
Wskazał/a drogę do urzędów i ważnych miejsc w swojej miejscowości.
2.
Dostarczył/a list lub ustną wiadomość do adresata w wyznaczonym
terminie.
3.
Nadał/a na poczcie: list polecony, telegram, przekaz pieniężny,
paczkę.
4.
Bezbłędnie przekazał/a meldunek w czasie gry terenowej, posługując
się wybranymi sposobami łączności.
5.
Odebrał/a i wysłał/a wiadomość pocztą internetową.
ŁĄCZNIK–ŁĄCZNICZKA * *
1.
Znalazł/a w książce telefonicznej lub w Internecie adres i numer
telefonu każdej instytucji, dysponując tylko jej nazwą.
2.
Obsługując centralkę telefoniczną, utrzymał/a łączność w terenie.
3.
Wykonał/a przyrząd do sygnalizacji w terenie, nadając i odbierając
za jego pomocą depeszę napisaną alfabetem Morse’a.
4.
Opracował/a własny szyfr dla zastępu (drużyny).
ZWIADOWCA * * *
1.
W nieznanym terenie podszedł/podeszła wskazany obiekt w sposób
niedostrzeżony.
2. Przeprowadził/a zwiad,
sporządzając szczegółowy raport zawierający opis wykonanych zadań i zaobserwowanych zdarzeń.
2.
Nawiązał/a łączność za pomocą radia CB, przekazał/a informacje
zdobyte podczas zwiadu.
3.
Przeprowadził/a w zastępie (drużynie) szkolenie z łączności.
4. Wie, jakie są zasady i sposoby
przekazu i gromadzenia poufnych informacji (np. danych osobowych), szczególnie
w Internecie.
Harce
HARCOWNIK *
1. Uczestniczył/a w 5 grach terenowych,
przestrzegał/a zasad w nich obowiązujących.
2. Poznał/a 10 ćwiczeń rozwijających
spostrzegawczość, refleks, pamięć.
3.
Uczestniczył/a razem z zastępem w zawodach, turnieju, meczu lub
innej formie współzawodnictwa między zastępami.
4.
Brał/a udział w INO, grze ekologicznej lub biegu patrolowym.
ORGANIZATOR HARCÓW-ORGANIZATORKA HARCÓW * *
1.
Przeprowadził/a 10 gier terenowych i sportowych, ucząc młodszych
zasad w nich obowiązujących.
2.
Zorganizował/a dla zastępu (drużyny) ćwiczenia z KIM-a w harcówce
i w terenie.
3.
Zorganizował/a mecz, olimpiadę lub inną formę zawodów między
zastępami.
4. Prowadzi własny notatnik, zawierający
zbiór gier i ćwiczeń do wykorzystania w
pomieszczeniu i w terenie.
MISTRZ HARCÓW–MISTRZYNI HARCÓW * * *
1.
Przedstawił/a zestaw gier, ćwiczeń i konkursów, zebranych w czasie
próby.
2.
Przeprowadził/a po kilkanaście gier terenowych i świetlicowych w
drużynie (szczepie) lub dla dzieci spoza ZHP.
3.
Przygotował/a trasę i program harcerskiego biegu terenowego,
sprawdzającego znajomość technik harcerskich.
4.
Nauczył/a młodszych kilku gier i ćwiczeń do wykorzystania na
zbiórkach i w szkole.
Funkcję sprawności mistrzowskich pełnią:
- uprawnienia animatora pedagogiki zabawy “Klanza”
-
uprawnienia sędziego INO
Krajoznawcze
WSKAZIDROGA *
1.
W czasie gry lub zwiadu terenowego
poprowadził/a zastęp do określonego miejsca odległego o ok. 2-3 km, odszukał/a wyznaczony
obiekt.
2. Na planie zaznaczył/a nazwy ulic i
placów oraz ważne obiekty – ośrodek
zdrowia, aptekę, pocztę, straż pożarną, posterunek policji itp.
3. Poznał/a najbliższy obiekt godny
zwiedzenia (zabytek historyczny, muzeum, osobliwość przyrodniczą itp.) i
opowiedział/a o nim na zbiórce zastępu.
4. Wyszukał/a interesujące informacje o swojej miejscowości w
przewodniku, encyklopedii, Internecie oraz przedstawił/a je zastępowi w
dowolnej formie.
PRZEWODNIK-PRZEWODNICZKA PO... * *
mieście, okolicy, miejscach pamięci narodowej,
muzeach itp.
Kanon wymagań sprawności:
1.
Poznał/a historię swojego regionu.
W sposób szczególny interesuje się wybranym okresem lub miejscem.
2.
Opracował/a trasę kilkugodzinnej wycieczki i wykonał/a projekt
folderu turystycznego o niej.
3.
Nawiązał/a niezbędne kontakty z gospodarzem terenu oraz obiektów i
placówek ujętych w opracowaniu propozycji trasy wycieczkowej.
4.
Przeprowadził/a dla kolegów/koleżanek ze swojego środowiska lub
przyjezdnych wycieczkę opracowaną przez siebie trasą.
KRAJOZNAWCA * * *
1.
Oprowadził/a trzy wycieczki po swoim mieście (okolicy), wykazując
się znajomością jego historii, zabytków i ciekawych obiektów.
2.
Pokierował/a sporządzeniem informacji o walorach turystycznych
okolicy na podstawie zajęć terenowych i literatury (geografia i historia
okolicy, system połączeń komunikacyjnych, przemysł i rolnictwo, obiekty
historyczne i przyrodnicze, sztuka, zwyczaje ludowe itp.).
3.
Zaplanował/a cykl wycieczek do miejsc ciekawych pod względem
historycznym, przyrodniczym lub geograficznym, posługując się mapami i
przewodnikami.
4.
Zorganizował/a dla
młodszych zwiad etnograficzny lub konkursy np.: znajomości stylów
architektonicznych, z zakresu historii
ruchu krajoznawczego, historii sztuki regionu, itp.
5.
Uczestniczył/a w trzech
wycieczkach krajoznawczych w różnych regionach Polski.
Turystyczne
ŁAZIK *
1.
Skompletował/a ekwipunek turystyczny.
2.
Uczestniczył/a w kilku wycieczkach, ubierając się stosownie do
warunków terenowych i pogodowych, zabezpieczając się przed przegrzaniem i
przemoczeniem oraz otarciem stóp.
3.
Poprawnie spakował/a plecak, zabierając tylko rzeczy przydatne na
tej wyprawie.
4.
Poznał/a zasady poruszania się po drogach.
5.
Uczestnicząc w wycieczkach i rajdach, zawsze zachował/a pogodę ducha,
mimo trudów wędrowania.
TRAMP * *
1.
Odbył/a co najmniej 5 samodzielnych wypraw w promieniu kilku
kilometrów od miejsca zamieszkania.
2.
Poznał/a zasady bezpiecznego marszu (tempo, odpoczynek,
obciążenie, przepisy ruchu drogowego).
3.
Nocował/a w lesie bez namiotu oraz w nieznanej miejscowości,
korzystając np. ze schroniska PTSM.
4.
Zorganizował/a biwak zastępu (drużyny), rozbijając go, a następnie likwidując bez pozostawienia
śladów.
WĘDROWIEC * * *
1.
Przedstawił/a na zbiórce drużyny
najpiękniejsze regiony turystyczne w Polsce.
2.
Zorganizował/a dla drużyny wycieczki o różnej tematyce, m.in.
krajoznawcze, przyrodnicze, historyczne.
3.
W czasie obozów wędrownych zainteresował/a się historią
poznawanych miejsc i ludzi tam żyjących.
4.
Zorganizował/a rajd według opracowanego przez siebie programu i
nieznanej dla uczestników trasy.
Funkcje
sprawności mistrzowskich pełnią:
Uprawnienia PTTK:
§ przewodnik po obiekcie – np. po pałacu w Wilanowie, kopalni soli w Wieliczce
§
przewodnik po mieście – np. po Krakowie
§
przewodnik terenowy – np. po regionie
§
przewodnik górski – po danym paśmie
§
przodownik turystyki pieszej
§
przodownik turystyki górskiej
Językowe
JĘZYKOZNAWCA *
1.
Wyraża się poprawnie, nauczył/a się umiejętnie korzystać ze
słowników języka polskiego
i poprawnej polszczyzny.
2.
Nauczył/a się podstawowych zwrotów grzecznościowych w językach:
angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim.
3.
W wybranym przez siebie języku obcym nauczył/a się podstawowego
słownictwa związanego z harcerstwem (co najmniej 20 słówek).
4.
Uczy się systematycznie wybranego języka obcego.
TŁUMACZ-TŁUMACZKA * *
1.
Pogłębił/a w czasie próby znajomość języka obcego.
2.
Przetłumaczył/a na język polski kilka gier skautowych.
3.
Napisał/a słowniczek o tematyce harcerskiej, zawierający ok. 100
słówek w języku, którego się uczy.
4.
Uczestnicząc w spotkaniu skautowym, pomagał/a innym porozumieć się
w języku, którego się uczy.
POLIGLOTA-POLIGLOTKA * * *
1.
Potrafi porozumieć się w podstawowych sprawach w co najmniej dwóch językach obcych i tłumaczyć rozmowę z
wybranego języka.
2.
Przetłumaczył/a artykuły o tematyce skautowej, upowszechniając ich
treść w swoim środowisku.
3.
Nauczył/a młodszych kilku zwrotów obcojęzycznych.
4.
Zaoferował swoją służbę jako tłumacz podczas spotkania skautowego
organizowanego przez szczep, hufiec lub chorągiew.
Funkcję
sprawności mistrzowskich pełnią certyfikaty językowe.
Naukowe
SZPERACZ *
1.
Przygotowując żądaną informację, umiejętnie posłużył/a się
przewodnikiem, encyklopedią, Internetem.
2.
Zlokalizował/a wybrany obiekt w nieznanym terenie, wykorzystując
dostępne źródła informacji.
3.
Przeprowadził/a wywiad dotyczący ciekawostek wybranej miejscowości
i zaprezentował/a go na zbiórce zastępu.
4.
W czasie obozu, biwaku lub rajdu zebrał/a ciekawostki na temat
odwiedzanych miejsc i ludzi, prezentując je potem kolegom.
POSZUKIWACZ * *
1.
Wybrał/a dziedzinę swoich zainteresowań i stale pogłębia swą
wiedzę, odwiedzając miejsca związane z tym tematem.
2.
Zorganizował/a wycieczkę zastępu (drużyny) do miejsc, w których
znajdują się eksponaty charakteryzujące
dziedzinę jej/jego zainteresowań.
3.
Przeprowadził/a zwiad społeczny w czasie obozu lub biwaku,
zdobywając wiedzę na temat historii i ważnych spraw mieszkańców tego regionu.
4.
Wykazał/a się znajomością krain geograficznych i okresów
dziejowych Polski.
BADACZ–BADACZKA * * *
1.
Wykazał/a się zainteresowaniami
w wybranej dziedzinie (doświadczenia fizyczne, chemiczne, biologiczne,
badania etnograficzne, archeologiczne, historyczne, religioznawcze, geologiczne
itp.).
2.
W interesujący sposób przedstawił/a dziedzinę swoich zainteresowań.
3.
Spopularyzował/a w drużynie (w szkole) wybrane odkrycie naukowe
lub wydarzenie historyczne (społeczne) wyjątkowo ważne dla dziejów ludzkości.
4.
Zorganizował/a młodzieżową debatę naukową na wybrany przez siebie temat.
Sportowe
SPORTOWIEC *
1.
Interesuje się wybraną dyscypliną sportu i popularyzuje ją,
wymienił/a nazwiska swoich ulubionych sportowców.
2.
Codziennie wykonuje poranną gimnastykę.
3.
Zademonstrował/a swój zestaw ćwiczeń treningowych.
4.
Zorganizował/a spotkanie z zawodnikiem lub trenerem swojej dyscypliny
albo zaprezentował/a film o życiu sportowców.
Spełnienie powyższych warunków jest podstawą do
zdobywania następujących sprawności
… [NAZWA DYSCYPLINY] np. PIŁKARZ, NARCIARZ * *
1.
Uprawia wybraną dyscyplinę sportu.
2.
Zademonstrował/a swoje umiejętności w uprawianej dyscyplinie
sportu.
3.
Zorganizował/a dla harcerzy zajęcia zapoznające z uprawianą
dyscypliną sportu (pokazy, zawody, naukę zasad i techniki itd.).
4.
Uczestniczył/a kilkakrotnie w zawodach sportowych, zawsze
przestrzegając zasady fair play.
5.
Stara się systematycznie poprawiać swoje wyniki.
OLIMPIJCZYK * * *
1.
Uprawia wybraną dyscyplinę sportu pod fachowym kierunkiem.
2.
Uczestniczył/a w olimpiadzie sportowej (np. szkolnej, obozowej,
międzyszkolnej), poprawiając swoje wyniki.
3.
Spopularyzował/a ideę olimpijską w swoim środowisku: w szkole, w
drużynie (szczepie).
4.
Reprezentował/a szkołę na zawodach sportowych, starając się
przyczynić do sukcesów drużyny.
pływackie
MŁODY PŁYWAK–MŁODA PŁYWACZKA *
1.
Przepłynął/przepłynęła 100 m, w tym połowę na plecach.
2.
Wytrzymał/a pod wodą 20 sekund.
3.
Nauczył/a się prawidłowo zakładać kamizelkę ratunkową.
4.
Poznał/a zasady bezpieczeństwa i higieny kąpieli.
PŁYWAK–PŁYWACZKA * *
1.
Przepłynął/przepłynęła 200 m, w tym połowę na plecach.
2.
Skoczył/a do wody z wysokości co najmniej 1 m i przepłynął/przepłynęła
pod lustrem wody 10 m.
3.
Wyciągnął/wyciągnęła przedmiot znajdujący się 1,5 m pod wodą.
4.
Nauczył/a młodszych zakładania kamizelki ratunkowej i podawania
koła ratunkowego.
5.
Poznał/a zasady bezpieczeństwa i higieny kąpieli oraz ratowania
tonącego.
PŁYWAK DOSKONAŁY–PŁYWACZKA DOSKONAŁA * * *
1.
Przepłynął/przepłynęła 400
m (dziewczęta) i 600 m (chłopcy) w wodzie stojącej, lub 800
m
(dziewczęta) i 1000 m
(chłopcy) z prądem co najmniej dwoma stylami.
2.
Przepłynął/przepłynęła pod wodą
15 metrów.
3.
Uczestniczył/a w wyznaczaniu kąpieliska zgodnie z przepisami.
4.
Zademonstrował/a w wodzie sposób ratowania tonącego.
Funkcje sprawności mistrzowskich pełnia uprawnienia Młodszego Ratownika WOPR
Ratownika
WOPR, Specjalna karta pływacka.
Funkcję
sprawności mistrzowskich pełnią sportowe klasy mistrzowskie, uprawnienia
trenera i instruktora danej dyscypliny sportu..
Artystyczne
Wokalne
ŚPIEWAK-ŚPIEWACZKA *
1.
Rozpoczął/a śpiew kilku
piosenek na zbiórce zastępu.
2.
Nauczył/a zastęp jednej piosenki.
3.
Zaśpiewał/a z pamięci 10 piosenek (harcerskich, narodowych lub
żołnierskich).
4.
Występował/a z zastępem, śpiewając kilka piosenek oraz brał/a
udział w inscenizacji piosenki.
5.
Prowadzi na bieżąco swój śpiewnik harcerski, ma w nim zapisanych
minimum 20 piosenek.
PIEŚNIARZ-PIEŚNIARKA * *
1.
Przedstawił/a prowadzony przez siebie śpiewnik, płytotekę lub
taśmotekę.
2.
Śpiewał/a na uroczystościach harcerskich, szkolnych lub kościelnych.
3.
Nauczył/a zastęp lub drużynę po kilka tradycyjnych i współczesnych
piosenek harcerskich oraz turystycznych.
4.
Wymienił/a swoich ulubionych piosenkarzy, śpiewaków i zespoły,
uzasadniając swój wybór w sposób
przekonujący.
WODZIREJ-WODZIREJKA * * *
1.
Przygotował/a program i przeprowadził 5 ognisk harcerskich dla
szczepu lub kilku drużyn, w tym co najmniej 2 tematyczne.
2.
Zorganizował/a bal harcerski, tematyczną zabawę taneczną lub
dyskotekę, organizując w przerwach
konkursy, zabawy i pląsy.
3.
Przedstawił/a prowadzony przez siebie notatnik, w którym zapisuje
pomysły pląsów, zabaw i okrzyków.
4.
Przygotował/a młodszych do próby na sprawności tancerza, muzyka
lub piosenkarza.
Instrumentalne
GRAJEK * *
1.
Nauczył/a się grać przynajmniej
na jednym instrumencie, zagrał/a na nim melodię.
2.
Brał/a udział w przygotowywaniu uroczystości harcerskiej, organizując
orkiestrę.
3.
Nauczył/a zastęp lub drużynę
piosenki na podstawie zapisu nutowego.
4.
Zorganizował/a w drużynie naukę piosenek akompaniując na
instrumencie.
MUZYK–MUZYCZKA * * *
1. Zagrał
kilka melodii na wybranym instrumencie.
2.
Scharakteryzował/a okresy w dziejach muzyki polskiej, wymieniając
najsłynniejszych kompozytorów i ich utwory.
3.
Zorganizował/a dla drużyny wyjście na koncert do filharmonii lub
opery.
4.
Akompaniował/a na ognisku, dobierając wcześniej związany z tematem
zestaw piosenek.
ARTYSTA-ARTYSTKA (sprawność mistrzowska)
1.
Doskonale orientuje się w życiu artystycznym i kulturalnym swojego
regionu i Polski.
2.
Animuje działalność artystyczną w swoim środowisku harcerskim.
3.
Brał/a udział w warsztatach specjalistycznych, doskonalących
umiejętności w wybranej przez siebie dziedzinie artystycznej.
4.
Odniósł/odniosła sukces na festiwalu, przeglądzie, konkursie,
wystawie itp.
5.
Wyznaczył/a sobie dodatkowe zadania mistrzowskie.
Społeczne
MŁODY OBYWATEL-MŁODA OBYWATELKA *
1. Poznał/a historię
godła i barw narodowych.
2.
Wie,
co oznaczają i potrafi się wobec nich zachować. Zaśpiewał/a hymn państwowy.
3.
Odszukał/a
na mapie Polski miejsca, które dotąd odwiedził/a lub chciałby/chciałaby
odwiedzić.
4.
Zapoznał/a
się z częścią statutu szkoły, zawierającą prawa i obowiązki ucznia. Angażuje
się w życie swojej klasy.
5.
Poznał/a
daty polskich świąt narodowych. Wie, na pamiątkę jakich wydarzeń zostały ustanowione. Przygotował/a z zastępem zbiórkę z okazji
jednego z nich.
OBYWATEL-OBYWATELKA * *
1.
Współpracuje z samorządem szkolnym. Przygotował/a kampanię promującą
prawa i
obowiązki uczniowskie.
2.
Angażuje się w życie szkoły.
3.
Poznał/a
najważniejsze fakty z historii najnowszej Polski.
4.
Dowiedział/a się, gdzie znajdują się najważniejsze urzędy w
jego/jej miejscowości i gminie. Przygotował/a mapę miasta przedstawiającą ich
lokalizację oraz główne sprawy jakimi się zajmują.
5.
Zorganizował/a dla drużyny wycieczkę do urzędu gminy lub miasta.
OBYWATEL RZECZYPOSPOLITEJ-OBYWATELKA RZECZYPOSPOLITEJ * * *
1.
Zapoznał/a się z najważniejszymi prawami i obowiązkami obywateli RP.
2.
Wie, na czym polega demokracja. Brał/a udział w demokratycznym
podejmowaniu decyzji.
3.
Zgromadził/a własną biblioteczkę książek o historii najnowszej
Polski. W młodszej drużynie lub zastępie przygotował/a i przeprowadził/a grę o
historii najnowszej kraju.
4.
Orientuje się w bieżących wydarzeniach politycznych, gospodarczych
i kulturalnych kraju. Zapoznał/a się z podziałem polskiej sceny politycznej.
Dowiedział/a się, kto sprawuje najważniejsze funkcje państwowe.
5.
Angażuje się w pracę parlamentu młodzieży lub jednej z
młodzieżowych organizacji. W swojej działalności godnie reprezentuje ZHP.
Komputerowe
KOMPUTEROWIEC *
1.
Wykonał/a podstawowe czynności na komputerze:
-
napisał/a tekst w edytorze tekstu
-
korzystając z arkusza kalkulacyjnego, wykonał/a prosty arkusz
realizujący podstawowe operacje np. sumowanie komórek
-
napisał/a i wysłał/a wiadomość pocztą elektroniczną.
2.
Zebrał/a biblioteczkę informatyczną i przygotował/a do
wykorzystania w drużynie.
3.
Znalazł/a podstawowe informacje w Internecie z dziedziny jego/ją
interesującej.
4.
Zainstalował/a w komputerze nowy program komputerowy i
skonfigurował/a go do własnych potrzeb.
5.
Obsługując komputer, przestrzega obowiązujących zasad higieny
pracy.
ZNAWCA KOMPUTERÓW-ZNAWCZYNI KOMPUTERÓW * *
1.
Wskazał/a najlepsze modele monitorów, skanerów, drukarek, modemów oraz
innych
podzespołów komputerowych
w zależności od potrzeb i możliwości użytkownika, uzasadnił/a swój wybór.
Systematycznie czyta prasę komputerową.
2.
Korzystając z instrukcji zainstalował/a w komputerze i właściwie
skonfigurował/a dodatkowy sprzęt: kartę muzyczną, dysk twardy, CD-ROM, skaner.
3.
Zaradził/a w kilku przypadkach awarii sprzętu komputerowego.
4.
Zaprezentował/a młodszym harcerzom budowę i zasadę działania komputera
oraz innych urządzeń: drukarki, skanera, modemu.
5.
Poznaje dowolny język programowania, wykorzystując nabyte
umiejętności napisał/a prostą aplikację.
INFORMATYK * * *
1.
Przedstawił/a młodszym harcerzom rolę i perspektywy rozwoju
informatyki we współczesnym świecie. Zorganizował/a w drużynie (szczepie)
zajęcia wprowadzające w tajniki informatyki.
2.
Poznał/a co najmniej jeden język programowania, uczy się
następnego, wykorzystał/a nabyte umiejętności do opracowania aplikacji na
użytek drużyny, szczepu, hufca.
3.
Poznał/a podstawowe rodzaje licencji na oprogramowanie
komputerowe, promuje stosowanie legalnych programów.
4.
Samodzielnie złożył/a komputer i właściwie go skonfigurował/a (na
poziomie BIOS-u i systemu operacyjnego).
5.
Pełni stałą służbę opartą na wiedzy informatycznej, np.
administrator stron www (hufca, szczepu, drużyny), serwisant sprzętu
komputerowego w komendzie hufca itp.
Funkcję sprawności mistrzowskich pełni zdobycie
specjalistycznych certyfikatów.